Αιματουρία

Τι είναι αιματουρία;

Αιματουρία είναι η παρουσία ερυθρών αιμοσφαιρίων στα ούρα >3-4 κατά οπτικό πεδίο στο μικροσκόπιο. Πρέπει να διευκρινιστεί, ότι το κόκκινο χρώμα στα ούρα δεν προέρχεται απαραίτητα από την ύπαρξη αίματος. Τα ούρα ενδέχεται πολλές φορές να έχουν διαφορετικό χρώμα από το φυσιολογικό, μετά από φαρμακευτική αγωγή που ακολουθεί ο ασθενής, μετά από λήψη τροφών που είναι πλούσιες σε διάφορες χρωστικές ουσίες (π.χ. βατόμουρα, παντζάρια κτλ) ή σε ασθενείς με ίκτερο. Πολλές φορές επίσης, ο ασθενής συγχέει την αιματουρία με την ουρηθρορραγία (αυτόματη έξοδο αίματος από την ουρήθρα χωρίς ούρηση) ή οι γυναίκες με την έξοδο αίματος από τον κόλπο που, εν συνεχεία αναμιγνύεται με την έξοδο των ούρων.

Αίτια

Λοιμώξεις ουροποιητικού (Ουρολοίμωξη – κυστίτιδα – πυελονεφρίτιδα – ουρηθρίτιδα). Συνήθως συνοδεύεται από αίσθημα καύσους, δυσουρία, άλγος οσφύος ή εμπύρετο.
Λιθίαση ουροποιητικού. Συνοδεύεται από άλγος οσφύος ή δυσκολία στην ούρηση.
Όγκος ουροποιητικού (νεφρών – ουρητήρων – ουροδόχου κύστεως). Εμφανίζεται σε καπνιστές και συνήθως σε ηλικίες άνω των 50 ετών.
Παθήσεις προστάτου (Καλοήθης υπερπλασία, προστατίτιδα, καρκίνος). Σε άνδρες άνω των 45 ετών.
Φλεγμονή, συστηματική νόσος ή κληρονομικές διαταραχές (πχ. νεφρίτιδα, νεφροπάθεια, ερυθηματώδης λύκος, δρεπανοκυτταρική αναιμία κλπ)
Απευθείας τραυματισμός της περιοχής
Πρόσφατη ουρολογική χειρουργική επέμβαση
Έντονη σωματική άσκηση

Διερεύνηση

Η διαγνωστική προσπέλαση της αιματουρίας θα εξαρτηθεί από παραμέτρους όπως η ηλικία, το φύλο, το ιστορικό, οι συνήθειες και τα συνοδά συμπτώματα, καθώς περισσότερες πιθανότητες για κακοήθεια έχει ο άνδρας άνω των 50 ετών ή η γυναίκα άνω των 60 ετών, καπνιστής με ανώδυνη μακροσκοπική αιματουρία. Επίσης, εκτός από το κάπνισμα μπορεί να επηρεάσει και η επαγγελματική έκθεση σε χρώματα ή βαφές (κομμωτές, βιρσοδέψες). Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη και ένα μοναδικό επεισόδιο αιματουρίας, χωρίς καμία επανάληψη, μπορεί να υποκρύπτει κάποια σοβαρή παθολογία. Γι´ αυτό το λόγο απαιτείται πλήρης διαγνωστικός έλεγχος.

Ο απαραίτητος έλεγχος για τη διάγνωση της αιματουρίας πρέπει να περιλαμβάνει οπωσδήποτε:

Γενική ούρων – καλλιέργεια ούρων – αντιβιόγραμμα: είναι η πρώτη εξέταση, η οποία θα πρέπει πάντοτε να πραγματοποιείται και η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις αποκαλύπτει την αιτία της αιματουρίας.
Εξετάσεις αίματος για έλεγχο αναιμίας και λειτουργίας νεφρών.
Υπερηχογράφημα ουροποιητικού συστήματος και προστάτη αδένα. Μπορεί να εντοπίσει λίθο ή κακοήθεια νεφρού, ουροδόχου κύστεως.
Ακτινογραφία ΝΟΚ: εντόπιση λίθου στη διαδρομή των ουρητήρων.
Αξονική τομογραφία. Η απεικόνιση του ανώτερου ουροποιητικού γίνεται επί απουσίας γνωστής καλοήθους αιτιολογίας.
Ουρηθρο-κυστεοσκόπηση: δίνει την δυνατότητα άμεσης επισκόπησης του εσωτερικού της ουροδόχου κύστεως.
Κυτταρολογική εξέταση ούρων: συλλέγονται για τρεις συνεχόμενες ημέρες τα δεύτερα πρωινά ούρα και ελέγχεται η πιθανότητα ύπαρξης καρκινικών κυττάρων.

Ταξινόμηση

Κατά τη διαγνωστική αξιολόγηση της αιματουρίας, ιδιαίτερη σημασία έχει ο προσδιορισμός των χαρακτήρων της, αν δηλαδή αυτή είναι:

–μακροσκοπική ή μικροσκοπική ανάλογα με το αν το αίμα είναι ορατό με γυμνό μάτι ή χρειάζεται εργαστηριακός έλεγχος.
–αρχική, τελική ή ολική. Στην αρχική αιματουρία παρουσιάζεται αίμα στην έναρξη της ούρησης ενώ μετά τα ούρα καθαρίζουν και προέρχεται συνήθως από κάποια πάθηση της οπίσθιας ουρήθρας. Στην τελική αιματουρία παρουσιάζεται αίμα στο τέλος της ούρησης και ενδεχομένως οφείλεται σε αιμορραγία στην περιοχή του αυχένα της ουροδόχου κύστης. Η ολική αιματουρία παρουσιάζει αίμα σε όλη την ούρηση και σχετίζεται με παθήσεις της ουροδόχου κύστης ή του ανώτερου ουροποιητικού.
–επώδυνη ή ανώδυνη. Σημαντική πληροφορία στη διάγνωση, καθώς η ανώδυνη αιματουρία συνήθως συνοδεύεται με κακοήθεια, ενώ η επώδυνη με λιθίαση η φλεγμονή του ουροποιητικού.

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση της αιματουρίας στοχεύει στη θεραπεία της αιτιολογίας που την προκαλεί. Υπάρχουν όμως ορισμένα άμεσα μέτρα που μπορούν να ληφθούν. Συνιστάται λοιπόν, η άφθονη λήψη υγρών, για την πρόληψη σχηματισμού πηγμάτων αίματος, καθώς σε αυτή την περίπτωση μπορεί να χρειαστεί να τοποθετηθεί ουροκαθετήρας και να γίνουν πλύσεις για να αφαιρεθούν. Αφού ολοκληρωθεί ο έλεγχος και διαπιστωθεί η αιτία της αιματουρίας, η αντιμετώπιση γίνεται ανάλογα με την αιτία που την προκαλεί.

Email

Τηλ.